De Integrative Enneagram Questionnaire put uit de collectieve kennis en ervaring van talrijke pioniers op het gebied van het enneagram. Als ontwikkelaars van de iEQ9 willen we graag de experts, filosofen en beoefenaars erkennen voor hun waardevolle bijdrage aan de ontwikkeling en toepassing van het model zoals we dat vandaag de dag begrijpen.Dirk Cloete | Oprichter Integrative Enneagram Solutions
Ook bekend als: de negen persoonlijkheidstypes, enneagramtype, de negen types, persoonlijkheidstype.
Hoewel de precieze details van de oorsprong van het enneagram nog in nevelen gehuld zijn, wijst al het beschikbare bewijs op een lange en complexe geschiedenis die zowel culturen als continenten overspant - met wortels die ontspruiten uit een verscheidenheid aan wiskundige, filosofische en spirituele tradities.
Het enneagram zoals het in de moderne wereld verschijnt, vertegenwoordigt een synthese van eeuwenoude wijsheid en baanbrekende psychologie. We eren de vele grote geesten die hebben bijgedragen aan de creatie van deze krachtige en revolutionaire tool.
Griekse wortels
De term "enneagram" is afgeleid van de Griekse woorden "ennéa", wat "negen" betekent, en "gramma", wat "figuur" betekent.
Ennea -> Negen
Gram -> Model / Punten / Dat wat geschreven of getekend is
Sommige auteurs claimen sterke wortels in de soefi-traditie. Echter moet worden opgemerkt dat dit zeker niet gebruikelijk is in alle soefi-tradities. Anderen wijzen op verbindingen met het vroege esoterische christendom (Evagrius en andere woestijnvaders).
Fragmenten van het enneagramsymbool zijn terug te voeren tot het oude Griekenland, waar de wiskundige patronen van drie, zeven en negen als belangrijke elementen voorkomen in vroege epen, mythen, filosofie en wiskunde. Dit toont de significantie aan die deze getallenreeks had in het denken en de werken van de oudheid.
Sommige auteurs beweren zelfs dat variaties op het enneagramsymbool te vinden zijn in de heilige geometrie van Pythagoreïsche wiskundigen en mystieke wiskunde. Pythagoras claimt dat zijn theorie over getallen als de sleutel tot het begrijpen van de schepping van de kosmos afkomstig was van zijn leermeesters in Egypte. Russ Hudson heeft lezingen gegeven over de oorsprong van het enneagram, de Egyptische Enneade en hoe de metafysische krachten en getallen verband houden met het ontstaan van het enneagram.
Plotinus (200 n.Chr.), de grondlegger van het neoplatonisme, spreekt over negen goddelijke kwaliteiten die zich manifesteren in de menselijke natuur. Zijn werk zou later een grote invloed hebben op het westerse en Midden-Oosterse denken via latere denkers zoals St. Augustinus van Hippo, de Cappadocische Vaders, St. Thomas van Aquino en Pseudo-Dionysius de Areopagiet. Veel van de vroege ondeugden en deugden van de Grieken werden door de christelijke monniken gestandaardiseerd in de zeven hoofdzonden die populair werden.
Het vroegste voorkomen van een symbool dat lijkt op het enneagram is te vinden in het werk van de Catalaanse filosoof en theoloog Ramon Llull.
In zijn Ars Magna (1305) ging Llull ervan uit dat er een aantal fundamentele, onmiskenbare waarheden bestonden op alle kennisgebieden, en dat alles begrepen kon worden door combinaties van deze elementaire waarheden te bestuderen. Hij ontwierp een diagram met negen sets van aspecten in concentrische cirkels, waarvan er één overeenkomt met de ondeugden van het enneagram.
Ook andere scholen en tradities in dezelfde periode weerspiegelen vroege invloedrijke ideeën, waaronder:
De ontwikkeling en het begrip van het enneagram in zijn huidige vorm, zoals we die kennen in de 21e eeuw, is veel helderder geworden.
George Gurdjieff, een Armeense filosoof, christelijke mysticus en spiritueel leraar, gebruikte het enneagram en de drie centra om de ontplooiing van de schepping te beschrijven - hij noemde het een symbool van eeuwigdurende beweging. Bewegingen, of heilige dansen, vormen een essentieel onderdeel van Gurdjieffs leringen - waarbij de filosoof zichzelf vaak omschreef als een "dansleraar".
Hij geeft aan dat hij in de jaren twintig kennismaakte met het enneagram tijdens een bezoek aan een klooster in Afghanistan, maar helaas heeft hij nooit verder uitgeweid over de oorsprong van het symbool.
In de loop van de 20e eeuw begon het enneagram geleidelijk aan invloed te winnen dankzij het werk van de Zuid-Amerikaanse filosoof Oscar Ichazo. Geboren in 1931 in La Paz, Bolivia, toonde hij al op zeer jonge leeftijd een diepgaande interesse in spiritualiteit en filosofie. In 1956 richtte Ichazo het Arica Instituut op, waar hij lezingen gaf over zijn theorieën van protoanalyse en egofixaties. In de protoanalyse beschreef Ichazo negen manieren waarop iemands ego al vroeg in het leven gefixeerd raakt in de psyche - een model dat hij het enneagram van fixaties noemde.
Hoewel zijn leringen aan het Arica Instituut voornamelijk gericht waren op spirituele groei, speelden ze een cruciale rol bij het verbinden van het enneagram-symbool met verschillende persoonlijkheidstypen. Zijn leringen boden een kader waarmee individuen inzicht konden krijgen in de beperkende overtuigingen die voortkomen uit egofixaties en zo konden werken aan zelfrealisatie.
De invloed en populariteit die het enneagram-model voor persoonlijkheidstypen tegenwoordig geniet, is grotendeels te danken aan het werk van de Chileense psychiater Claudio Naranjo. Als opvolger van Frits Perls - de invloedrijke grondlegger van de Gestalttherapie - wordt Naranjo beschouwd als een pionier in het integreren van psychotherapie en spirituele tradities. Hij speelde een sleutelrol bij het introduceren van het enneagram in de professionele coachingwereld. Voor een gedetailleerd overzicht van de achtergrond en kwalificaties van de psychiater kun je hieronder verder lezen. Individuen als Ochs, Almaas en Maitri studeerden bij Naranjo, die tot op de dag van vandaag het enneagram blijft onderwijzen. Via Robert Ochs werd het enneagram geïntroduceerd in talrijke christelijke gemeenschappen in de Verenigde Staten, waar auteurs als Jerry Wagner, Don Riso en Russ Hudson (Enneagram Institute) kennismaakten met de leringen van het moderne enneagram.
Sinds de introductie ervan in de wereld van de psychologie is het enneagram gedeeltelijk gevalideerd door middel van ervaringsgerichte en empirische studies (voor een samenvatting zie Sutton (2012)). Het is ook vergeleken met andere psychologische constructen, zoals de MBTI-test.
Enneagramleraren hebben ook geput uit het werk van psychologen buiten de enneagramgemeenschap om ons begrip en de toepassing van het raamwerk te verrijken. Een voorbeeld is het werk van Karen Horney over psychologische verdedigingsmechanismen, dat ertoe heeft geleid dat Don Riso en Russ Hudson het fractale patroon van de Hornevianen of sociale stijlen hebben ontwikkeld.
We erkennen de waardevolle bijdragen van alle enneagramauteurs en -beoefenaars die hebben bijgedragen aan het cumulatieve begrip en die onze toepassing van het enneagram blijven inspireren.
Enkele christelijke critici hebben recentelijk hun bezorgdheid geuit over de oorsprong van het enneagram van persoonlijkheid. Dit berust echter simpelweg op een verkeerde interpretatie. In een interview verklaarde Claudio Naranjo dat zijn proces van het creëren van het enneagram het gebruik van "verruimde bewustzijnstoestanden" en "automatisch schrijven" inhield - technieken waarvan sommigen hebben beweerd dat ze te maken hebben met het "channelen van mogelijk demonische geesten".
Hieronder schets ik in het kort de gebeurtenissen die hebben geleid tot Naranjo's ontwikkeling van de negen enneagramtypes en 27 subtypes. Hieruit blijkt duidelijk dat hij een expert was op het gebied van psychologie, psychometrie en persoonlijkheid. Ik hoop duidelijkheid te verschaffen over wat er precies wordt bedoeld met de termen 'automatisch schrijven' en 'verruimde bewustzijnstoestanden'. Het doel is om eventuele ongerustheid weg te nemen die sommigen misschien hadden over deze briljante man en zijn werk.
In zijn openbare toespraken verwees Naranjo naar Oscar Ichazo als de vader van het enneagram en naar zichzelf als de moeder. Hij legde uit dat hij de oorspronkelijke zaaidideeën van Oscar had gekregen en dat hij de rest zelf had uitgewerkt. Hoewel George Gurdjieff het enneagramdiagram (de lijnen van de driehoek en het concept van de getallenreeks 142857) in 1923 aan het publiek introduceerde, was het Oscar die als eerste de negen ondeugden, deugden, heilige ideeën en de 27 subtypesleutels verbond met het enneagramdiagram - een idee dat hij zag in een vergelijkbaar diagram van Ramon Llull's Ars Magna (1305). Het is niet helemaal duidelijk wat Ichazo verder nog aan Naranjo heeft doorgegeven, maar hier zullen we ons richten op het volgen van de verdere ontwikkelingen van Naranjo.
Laten we eens kort stilstaan bij Naranjo's uitgebreide achtergrond en kwalificaties op het gebied van psychologie en psychiatrie, meditatie en aandachtigheid - evenals zijn kennis van een breed scala aan leringen uit verschillende spirituele en filosofische tradities.
De in Chili geboren psychiater Claudio Naranjo was een gepromoveerde arts, onderzoeker, universitair docent en klinisch psychiater. Hij was betrokken bij wetenschappelijk onderzoek en onderwijs aan verschillende universiteiten in Zuid-Amerika en de Verenigde Staten.
Naranjo werkte samen met verschillende vooraanstaande figuren op het gebied van psychologie en psychiatrie, waaronder Raymond Cattell, een pionier op het gebied van psychometrische beoordelingen en analyse van eigenschapsfactoren , en Gordon Allport, een van de eerste psychologen die zich toelegde op de studie van persoonlijkheid.
In 1963 werd Naranjo uitgenodigd om anderhalf jaar deel te nemen aan de activiteiten van het Institute of Personality Assessment and Research in Berkeley, Californië. Hij was ook een leerling van Fritz Perls en droeg bij aan de ontwikkeling van Gestalttherapie, met name de innovatie om het toe te passen op zeer grote groepen. Naranjo was een sleutelfiguur bij Esalen. Hij kreeg extra training en supervisie van Jim Simkin in Los Angeles en volgde workshops over zintuiglijk bewustzijn bij Charlotte Selver. Hij werd een goede vriend van Carlos Castaneda en maakte in 1965-66 deel uit van Leo Zeffs baanbrekende psychedelische therapiegroep.
Naranjo studeerde ook bij Bogumił Jasinowski, een professor in Santiago die gespecialiseerd was in cultuurgeschiedenis, met name het neoplatonisme en het pythagorisme. Opgeleid in de freudiaanse psychologie, was Naranjo een specialist in het gebruik van vrije associatie en actieve verbeelding bij zijn patiënten en zelfs bij zichzelf. Hij volgde het werk van Karen Horney, deed onderzoek naar psychoactieve stoffen in klinische studies en publiceerde tientallen peer-reviewed wetenschappelijke artikelen. Hij speelde een belangrijke rol bij de synthese van MDMA en was een pionier in het gebruik ervan in psychotherapie.
Naranjo trainde bij Bob Hoffman en verbeterde zelfs de Hoffman-techniek om deze toe te passen op grote groepen. Hij was al bekend met en opgeleid in Gurdjieffs Fourth Way school en was bevriend met veel van Gurdjieffs studenten. Hij studeerde ook bij Paul Tillich, bekend om zijn unieke integratie van essentialisme en existentialisme, evenals zijn voortdurende betrokkenheid bij ontologie in de systematische theologie. In 1969 publiceerde Naranjo een proefschrift van 120 pagina's over zelfbewustzijn en de ontwikkeling van bewustzijnsniveaus en groei. Hiervoor synthetiseerde en bestudeerde hij naar eigen zeggen 150 methoden van het Stanford Research Institute.
Met deze uitgebreide achtergrond en indrukwekkende verzameling kwalificaties is het geen wonder dat Naranjo in staat was om iets zo baanbrekends als het enneagram van persoonlijkheid te creëren.
Naranjo ontwikkelde het enneagram van persoonlijkheid begin jaren zeventig. Hij noemde het proces van het creëren van het enneagram 'automatisch schrijven'. Dit verwijst naar het gebruik van ontspannen en verhoogde bewustzijnstoestanden om concepten in zijn geest en onderbewustzijn met elkaar te verbinden en zo een overkoepelende structuur van persoonlijkheidskenmerken te creëren.
De eerste Internationale Enneagramconferentie, georganiseerd door Helen Palmer en gehouden aan de Stanford University in 1994, was een mijlpaal in de erkenning van het enneagram als een geaccepteerd en betrouwbaar persoonlijkheidssysteem.
Psychologen, spirituele leraren, coaches en zakelijke professionals van over de hele wereld kwamen bijeen om onderzoek te delen en ideeën uit te wisselen over het enneagramsysteem. David Daniels ontwikkelde de Stanford Enneagram Discovery Inventory als een vroege vorm van zelfbepaling op basis van negen beschrijvende paragrafen.
Het evenement inspireerde een groep pioniers op het gebied van het enneagram om de International Enneagram Association op te richten. Tot deze oprichters behoorden Maria Beesing, David Daniels, Theodorre Donson, Andreas Ebert, Russ Hudson, Jerry Wagner, Kathy Hurley, Patrick O'Leary, Helen Palmer en Don Riso.
We erkennen ook hedendaagse theoretici en ontwikkelaars in het vakgebied: Mark Bodnarczuk, Sandra Maitri, AH Almaas (Holy Ideas), Beatrice Chestnut, Uranio Paes, Ginger Lapid-Bogda, Katherine Fauvre, Mario Sikora, Ian Morgan Cron en vele anderen.
De Integrative Enneagram Questionnaire is een dynamische, adaptieve en intelligente vragenlijst. Het invullen duurt ongeveer 30 minuten en geeft inzicht in jouw Enneagramprofiel, 27 Subtypes, Centra, Vleugels, Lijnen, Integratieniveaus en 6 dimensies van Spanning.
Ontdek Jouw Type
Wat is het enneagram? 
Inleiding tot de 27 subtypen 
Inleiding tot de 3 centra 
Vleugels 
Lijnen en Integratie 
Enneagramgeschiedenis en oorsprong 
Typ 8 - De actieve controller 
Type 2 - De attente helper 
Typ 5 - De stille specialist 
Typ 9 - De adaptieve vredestichter 
Type 3 - De competitieve presteerder 
Typ 6 - De loyale scepticus 
Type 1 - De strikte perfectionist 
Typ 4 - De intense creatieveling 
Typ 7 - De enthousiaste visionair 
Enneagram voor Mezelf 
Enneagram voor Beoefenaars 
Enneagram voor Bedrijf 
iEQ9 Individuele rapporten 
iEQ9 Teamrapporten 
iEQ9 Vragenlijst 
Trainingsevenementen 
Niveau 1 iEQ9-accreditatie 
Level 2 Enneagramteamdynamiek 
Internationale Enneagramconferentie 
iEQ9 Community of Practice-evenementen 
Over Integratief9 
Maak kennis met de faculteit 
Getuigenissen 
Neem contact met ons op 
